گزارش کامل بیست و هشتمین کنگره سالیانه طب فیزیکی، توانبخشی و الکترودیاگنوز ایران

مقدمه‌

الف. نگاهی کلی و اهمیت کنگره

انجمن طب فیزیکی، توانبخشی و الکترودیاگنوز ایران با افتخار گزارش برگزاری موفقیت‌آمیز بیست و هشتمین کنگره سالیانه خود را ارائه می‌نماید. این کنگره که به عنوان یکی از برجسته‌ترین رویدادهای علمی کشور در حوزه تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی (PM&R) جایگاه ویژه‌ای در تقویم علمی متخصصان این رشته دارد، بستری اساسی برای تبادل دانش، ارائه آخرین دستاوردهای پژوهشی و بحث و گفتگو پیرامون نوین‌ترین رویکردهای تشخیصی و درمانی در این حوزه فراهم آورد. این گردهمایی علمی، با عنوان رسمی «بیست و هشتمین کنگره سالیانه انجمن طب فیزیکی، توانبخشی و الکترودیاگنوز ایران»، بار دیگر به عنوان یکی از معتبرترین مجامع علمی سال در این حوزه در ایران مطرح گردید.

ب. تاریخ و محل برگزاری رسمی

این دوره از کنگره از تاریخ ۷ لغایت ۹ خرداد ماه ١٤٠٤، مصادف با ۲۸ الی ۳۰ می ۲۰۲۵، برگزار گردید. محل برگزاری این رویداد علمی، مرکز همایش‌های ابوریحان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در تهران انتخاب شده بود. انتخاب یک مرکز همایش‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی، نشان‌دهنده تأکید بر بنیان‌های علمی و آکادمیک کنگره و همچنین تلاش برای ایجاد فضایی حرفه‌ای و درخور متخصصان این رشته است. این انتخاب، به طور معمول، به اعتبار و جذابیت چنین رویدادهایی برای جامعه پزشکی می‌افزاید.

ج. جدول ۱: خلاصه اطلاعات کنگره

برای ارائه یک نمای کلی و دسترسی سریع به اطلاعات کلیدی کنگره، جدول زیر تهیه شده است:

این جدول، چکیده‌ای از مهم‌ترین مشخصات کنگره را به صورت ساختاریافته ارائه می‌دهد و به عنوان یک مرجع سریع برای خوانندگان عمل می‌کند.

تداوم برگزاری این کنگره با عنوان «بیست و هشتمین دوره سالیانه» 1، حاکی از سابقه‌ای طولانی و یک سنت تثبیت‌شده در جامعه طب فیزیکی و توانبخشی ایران است. این استمرار، نشان‌دهنده اهمیت و نیاز مداوم به چنین گردهمایی‌هایی برای به‌روزرسانی دانش و تبادل تجربیات است. همچنین، برگزاری کنگره در اواخر اردیبهشت یا اوایل خرداد ماه، یک رویه متداول برای کنفرانس‌های علمی در ایران به شمار می‌رود. این بازه زمانی، اغلب پس از تعطیلات عمده و پیش از اوج گرمای تابستان قرار دارد و ممکن است با هدف هماهنگی با تقویم‌های دانشگاهی و ایجاد شرایط مساعدتر برای حضور حداکثری دانشگاهیان و متخصصان انتخاب شده باشد.

راهبری سازمانی و علمی کنگره

الف. انجمن برگزار کننده

مسئولیت اصلی برگزاری این کنگره بر عهده انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران بوده است. این انجمن به عنوان نهاد رسمی و تخصصی این رشته در کشور، نقش محوری در جهت‌دهی علمی و تضمین کیفیت محتوای کنگره ایفا می‌کند. وب‌سایت رسمی انجمن (https://ispmr.org/) و اطلاعات تماس آن، نشان‌دهنده یک ساختار حرفه‌ای و تثبیت‌شده برای این تشکل علمی است. برگزاری کنگره تحت نظارت انجمن ملی، به آن اعتبار و رسمیت ویژه‌ای در جامعه پزشکی ایران می‌بخشد.

ب. دبیرخانه اجرایی

امور اجرایی، فنی و سازماندهی نمایشگاه تخصصی این دوره از کنگره به مرکز همایش‌های مهناد سپرده شده بود. واگذاری این مسئولیت‌ها به یک مرکز تخصصی برگزاری همایش‌ها، بیانگر رویکردی حرفه‌ای به مدیریت رویداد و تلاش برای دستیابی به استانداردهای بالای اجرایی است. این تفکیک وظایف میان بخش علمی (انجمن) و بخش اجرایی (مرکز همایش‌ها)، امری رایج در کنفرانس‌های بزرگ و معتبر علمی است و به تمرکز هر بخش بر حوزه‌ تخصصی خود کمک شایانی می‌کند.

ج. راهبران کلیدی کنگره

راهبری این کنگره توسط تیمی از متخصصان برجسته و با سابقه صورت پذیرفته است:

• رئیس کنگره و رئیس انجمن طب فیزیکی: دکتر سید منصور رایگانی. نقش ایشان در مدیریت پنل‌های علمی و راهبری کلی کنگره مورد توجه قرار گرفته است.
• دبیر انجمن و دبیر اجرایی کنگره: دکتر سید احمد رئیس‌السادات. از ایشان به دلیل نقش مؤثر در هماهنگی، برنامه‌ریزی و اجرای دقیق امور کنگره تقدیر شده است.
• دبیر علمی کنگره: دکتر الهام لونی مسئولیت تدوین محتوای علمی، انتخاب سخنرانان و نظارت بر کیفیت جلسات علمی بر عهده ایشان بوده است.

این تقسیم‌بندی روشن مسئولیت‌ها، نشان از یک رویکرد ساختارمند و برنامه‌ریزی‌شده برای مدیریت جنبه‌های علمی و اجرایی کنگره دارد. حضور این چهره‌های شناخته‌شده در رأس هرم مدیریتی کنگره، به احتمال زیاد، از عوامل مؤثر در جلب مشارکت گسترده متخصصان و موفقیت کلی رویداد بوده است. این ساختار مدیریتی، با تفکیک وظایف، تضمین‌کننده پوشش همه‌جانبه نیازهای یک رویداد علمی در مقیاس ملی است، به گونه‌ای که هم کیفیت محتوای علمی و هم جنبه‌های اجرایی و لجستیکی توسط افراد متخصص و با تجربه هدایت شوند. چنین ساختاری به طور قابل توجهی به تحقق اهداف کنگره و برگزاری موفقیت‌آمیز آن، همانگونه که در گزارش‌ها اشاره شده، کمک کرده است.

به‌کارگیری یک مرکز تخصصی مانند مهناد برای مدیریت اجرایی کنگره، فراتر از یک انتخاب ساده، نشان‌دهنده یک روند رو به رشد در حرفه‌ای‌سازی مدیریت همایش‌های پزشکی در ایران است. این امر بیانگر تلاش برای دستیابی به استانداردهای بین‌المللی در برگزاری رویدادهای علمی است. گزارش‌ها حاکی از آن است که تجربه، برنامه‌ریزی حرفه‌ای، پاسخگویی لحظه‌ای و همراهی کامل تیم مهناد، منجر به برگزاری کنگره در سطحی کاملاً استاندارد و بین‌المللی شده است. این رویکرد، کیفیت کلی کنگره، تجربه شرکت‌کنندگان و جذابیت آن را برای مشارکت‌کنندگان داخلی و حتی بین‌المللی (در صورت وجود) افزایش می‌دهد و نشان‌دهنده فاصله گرفتن از مدل‌های صرفاً داوطلبانه در برگزاری همایش‌های آکادمیک به سمت الگویی است که خدمات تخصصی مدیریت رویداد را به کار می‌گیرد.

محورهای علمی اصلی و اهداف کنگره

الف. محورهای مرکزی

بیست و هشتمین کنگره سالیانه طب فیزیکی، توانبخشی و الکترودیاگنوز ایران با تمرکز بر محورهای علمی نوین و کاربردی برگزار گردید:

• کاربرد هوش مصنوعی در طب فیزیکی: این محور، به عنوان یکی از موضوعات پیشرو و آینده‌نگر، جایگاه ویژه‌ای در مباحث کنگره داشته است.
• افزایش تعاملات علمی: تأکید بر اهمیت شبکه‌سازی، همکاری‌های بین‌رشته‌ای و تبادل تجربیات میان متخصصان.
• به‌روز‌رسانی اطلاعات تخصصی و انتقال نوین‌ترین اطلاعات تخصصی: به عنوان هدف بنیادین هر کنگره علمی، این محور نیز در دستور کار قرار داشته است.

توجه ویژه به هوش مصنوعی (AI) در این کنگره بسیار قابل تأمل است. این امر منعکس‌کننده روندهای جهانی در فناوری پزشکی و پتانسیل عظیم AI در ایجاد تحول در روش‌های تشخیصی، درمانی و توانبخشی در حوزه طب فیزیکی است.

ب. اهداف کلی

اهداف کلان این کنگره را می‌توان به شرح زیر خلاصه کرد:

• ایفای نقش به عنوان یکی از معتبرترین گردهمایی‌های علمی سال در حوزه طب فیزیکی و توانبخشی در ایران.
• تسهیل تبادل جدیدترین اطلاعات تخصصی میان متخصصان، پژوهشگران و دانشجویان این رشته.
• فراهم آوردن بستری برای بحث و گفتگو پیرامون پیشرفت‌های اخیر در تشخیص و درمان بیماری‌های عضلانی-اسکلتی، عصبی، متابولیک و سایر حوزه‌های مرتبط با طب فیزیکی و توانبخشی.

تمرکز صریح بر هوش مصنوعی، که در چندین منبع به عنوان محور اصلی کنگره و همچنین به عنوان موضوع یک کارگاه تخصصی (“کاربرد هوش مصنوعی در اختلالات اسکلتی عضلانی”) مطرح شده است، نشان‌دهنده یک جهت‌گیری استراتژیک از سوی جامعه طب فیزیکی و توانبخشی ایران برای پذیرش و ادغام فناوری‌های پیشرفته است. این موضوع دیگر یک بحث حاشیه‌ای نیست، بلکه به عنوان یکی از ارکان اصلی کنگره معرفی شده است. این رویکرد، بیانگر آگاهی از پیشرفت‌های فناورانه جهانی و تلاشی فعال برای به‌کارگیری آن‌ها در پژوهش و ارائه خدمات بالینی در کشور است. چنین تمرکزی می‌تواند پاسخی به حجم فزاینده شواهد علمی در مورد سودمندی هوش مصنوعی در تصویربرداری پزشکی، تشخیص بیماری‌ها، طراحی برنامه‌های توانبخشی شخصی‌سازی‌شده و مدل‌سازی پیش‌بینی‌کننده در طب فیزیکی و توانبخشی باشد.

با وجود برجسته بودن محور هوش مصنوعی، کنگره همچنان به اهداف سنتی و بنیادین خود، یعنی افزایش تعاملات علمی و به‌روزرسانی دانش تخصصی، پایبند بوده است. این تعادل نشان می‌دهد که کنگره به طور همزمان به طیف وسیعی از نیازهای حرفه‌ای شرکت‌کنندگان پاسخ می‌دهد – از آگاهی از آخرین تحولات در روش‌های درمانی تثبیت‌شده گرفته تا کاوش در فناوری‌های نوظهور. این رویکرد جامع، به پیشرفت همه‌جانبه رشته طب فیزیکی و توانبخشی کمک می‌کند.

برنامه علمی جامع: پنل‌های گفتگو و سخنرانی‌ها

الف. نگاهی کلی به جلسات علمی

برنامه علمی کنگره در طول سه روز برگزاری، شامل جلسات متعدد و موازی در سالن‌های مختلفی نظیر سالن ابوریحان، سالن علامه طباطبایی و سالن شیخ بهایی بود.1 ساختار برنامه شامل پنل‌های تخصصی برای زیرشاخه‌های گوناگون طب فیزیکی و توانبخشی، سخنرانی‌های کلیدی و جلسات پرسش و پاسخ بود.

ب. جزئیات پنل‌های تخصصی

بر اساس اطلاعات موجود، به ویژه در پنل‌های علمی کنگره طیف وسیعی از موضوعات را پوشش داده‌اند. در ادامه، خلاصه‌ای از این پنل‌ها ارائه می‌شود:

روز اول: چهارشنبه ۷ خرداد ١٤٠٤ (۲۸ می ۲۰۲۵)

• پنل توانبخشی بیماریهای مغز و اعصاب:

• سالن ابوریحان
• رؤسا و گردانندگان پنل: دکتر محمد تقی حلی ساز، دکتر بیژن فروغ، دکتر بابک کلاهی، دکتر حسین سنجری.
• موضوعات سخنرانی شامل: اختلالات خواب در بیماران سکته مغزی (دکتر سید مجید اخوان حجازی)، مدیریت مشکلات ادراری در بیماران آسیب نخاعی (دکتر سیده زهرا امامی رضوی)، مدیریت خستگی در ام اس (دکتر سیمین سجادی)، rTMS در کنترل درد بیماران ام اس (دکتر محدثه آزادواری)، نگاه پرکتیکال به زخم بستر (دکتر حسین اخوان زنجانی)، Brain-Spine Interface (دکتر الهام لونی)، مدیریت اختلالات جنسی در بیماران آسیب نخاعی (دکتر شهرام صادقی)، اپروچ بالینی به بیمار ام اس با شکایت علایم حسی (دکتر ساره شاه محمدی).

• پنل توانبخشی اختلالات عضلانی اسکلتی 1:

• سالن ابوریحان
• رؤسا و گردانندگان پنل: دکتر بهروز توانا، دکتر غلامرضا رئیسی، دکتر سیدرضا سعیدیان، دکتر اسدالله امان الهی، دکتر محمد حسن بهرامی.
• موضوعات سخنرانی شامل: بازسازی اندام فوقانی بعد از آسیب نخاعی (دکتر محمدرضا امام هادی)، ضایعات استیو کندرال مچ پا (دکتر حمیدرضا فاتح)، تشخیص و درمان TM joint dysfunction (دکتر زهرا رضا سلطانی)، ملاحظات تشخیصی و درمانی در پوکی استخوان مردان (دکتر فاطمه رحمانی)، رویکرد به آسیب‌های منیسک زانو (دکتر حسین یاری)، مدیریت آسیب روتاتور کاف (دکتر الهه میانه‌ساز)، Percutaneous thread carpal tunnel release (دکتر عباس احمدی).

• پنل توانبخشی اختلالات عضلانی اسکلتی 2:

• سالن ابوریحان
• رؤسا و گردانندگان پنل: دکتر پیمان بنکدار، دکتر جعفر احمدزاده، دکتر احسان صنعتی، دکتر علیرضا اسدی، دکتر قهرمان بمانا.
• موضوعات سخنرانی شامل: توانبخشی تاندینوپاتی آشیل و تیبیالیس خلفی (دکتر ابراهیم هاشمی)، نقش مدالیته‌های فیزیکی در شانه یخ زده (دکتر نیکتا نیکبخت)، کاربرد لیزر درمانی در ترمیم اعصاب محیطی (دکتر فاطمه حجتی)، کنترل درد در AVN هیپ (دکتر بابک سیاوشی)، Workup تصویربرداری در شک به ام اس (دکتر الناز اسدالله زاده)، Optimizing effectiveness of exercise-based cardiac rehabilitation (دکتر لعبت مجیدی)، مواجهه با کنترااندیکاسیون‌ها و عوارض مانیپولاسیون ستون فقرات (دکتر شریف نجفی).

• پنل توانبخشی اختلالات عضلانی اسکلتی ۳:

• سالن ابوریحان
• رؤسا و گردانندگان پنل: دکتر عباس صلاحی، دکتر محمدرضا وفایی نسب، دکتر سینا یثربی، دکتر اسداله امان اللهی، دکتر پرویز مژگانی.
• موضوعات سخنرانی شامل: Dry needling در کنترل کمردردهای مکانیکال (دکتر مهسا عاشقان)، Disease modifying OA drugs (دکتر لیلا صدیقی پور)، عوارض اسکلتی عضلانی داروهای رایج (دکتر نیلوفر سلیمانی)، تفسیر Ankle MRI (دکتر رها مرکزی)، کلیات EMS (دکتر محمدامین وفایی)، همارتروز در بیماران هموفیلی (دکتر زهرا هاشمی)، کنترل درد با داروها و روش‌های موجود در درمان دردهای نوروپاتیک (دکتر اسماعیل نوری).

روز دوم: پنجشنبه ۸ خرداد ١٤٠٤ (۲۹ می ۲۰۲۵)

• پنل توانبخشی اطفال و ارتوپدی:

• سالن ابوریحان
• رؤسا و گردانندگان پنل: دکتر سید منصور رایگانی، دکتر بینا افتخار سادات، دکتر کوروش منصوری، دکتر وحیده توپچی زاده، دکتر زهرا اینچه درگاهی.
• موضوعات سخنرانی شامل: رویکرد به tip toe walking در کودکان (دکتر مرضیه بابایی)، تشخیص و درمان اسپوندیلولایزیس و لیستزیس در کودکان (دکتر لبانه جانبازی)، درمان‌های جراحی اصلاحی در کودکان فلج مغزی (دکتر امیررضا وفائی)، دیس رافیسم ستون فقرات (دکتر حسن رضا محمدی)، اهمیت ژنتیک در تشخیص اختلالات نوروماسکولر در اطفال (دکتر مسعود قهوه‌چی اکبری)، Malalignment اندام تحتانی در اطفال (دکتر کتایون مرادی)، کاربرد هیالورونیداز در اختلالات اسکلتی عضلانی (دکتر سید احمد رئیس السادات).

• پنل توانبخشی بیماریهای متابولیک:

• سالن ابوریحان
• رؤسا و گردانندگان پنل: دکتر ناصر ملک پور علمداری، دکتر فرزانه ترکان، دکتر الهام لونی، دکتر عمیدالدین خطیبی.
• موضوعات سخنرانی شامل: اصول ورزش درمانی در مبتلایان دیابت (دکتر معصومه ذوقعلی)، توانبخشی بعد از جراحی‌های چاقی (دکتر روژین نیک رای)، اختلالات اسکلتی عضلانی شایع در سندرم متابولیک (دکتر مهنا علی نژاد)، مدالیتی‌های فیزیکی در کنترل چاقی (دکتر علی نظری ندوشن)، مروری بر انواع جراحی‌های چاقی (دکتر شهاب شهابی شهمیری)، مداخلات تغذیه درمانی در سندروم متابولیک (دکتر منصوره سادات موجانی)، اصول ورزش درمانی در مبتلایان به فشار خون (دکتر فرزانه ترکان).

• پنل درد و طب رژنراتیو:

• سالن ابوریحان
• رؤسا و گردانندگان پنل: دکتر فرید رضایی مقدم، دکتر فرهاد عادل منش، دکتر محمدرضا نیکو، دکتر علیرضا رحیمی ممقانی.
• موضوعات سخنرانی شامل: سدیشن در اینترونشن‌های ستون فقرات (دکتر مریم چراغعلی)، ملاحظات انتخاب استروئید تزریقی (دکتر الهه کشاورزی)، پالس رادیوفرکوینسی برای دورسال روت گانگلیون (دکتر آرش بابایی)، بلوک گانگلیون سمپاتیک (دکتر حمیدرضا فرپور)، دکمپرسیون داخل دیسکی با لیزر (PLDD) (دکتر امیر حسین مهدی کاغذی)، انواع تزریقات غیر رایج در استئوآرتریت زانو (دکتر ناصح یوسفی)، Adult stem cells in regenerative medicine (دکتر نجمه سادات بلند نظر).

• پنل الکترودیاگنوز ۱:

• سالن علامه طباطبایی (نشان‌دهنده برگزاری جلسات موازی)
• رؤسا و گردانندگان پنل: دکتر محمدرضا عماد، دکتر داریوش الیاس پور، دکتر علیرضا اشرف، دکتر محمد رهبر، دکتر پژمان مدنی، دکتر محمد باغبانی آرانی.
• موضوعات سخنرانی شامل: اپروچ بالینی و الکترودیاگنوستیک به آتاکسی (دکتر هادی حامدفر)، یافته‌های الکترودیاگنوز در کلاب فوت (دکتر فرشاد نوری)، آسیب‌های شایع اعصاب محیطی به دنبال جراحی‌ها (دکتر محبوبه بورقی)، Correlation بین یافته‌های الکترودیاگنوز و تصویربرداری (دکتر سپنتا حاتم)، کیس ریپورت (لپروماتوز) (دکتر زینب رضوی).

روز سوم: جمعه ۹ خرداد ١٤٠٤ (۳۰ می ۲۰۲۵)

• پنل الکترودیاگنوز ۲:

• سالن ابوریحان
• رؤسا و گردانندگان پنل: دکتر منیژه دهکردی، دکتر سید منصور رایگانی، دکتر پژمان مدنی، دکتر ساعد رحیمی نژاد، دکتر محمد انعامی.
• موضوعات سخنرانی شامل: چالش‌های تشخیصی الکترودیاگنوز TOS (دکتر علیرضا اشرف)، اصول الکترودیاگنوزیس عضله دیافراگم و عصب فرنیک (دکتر فریبا اسلامیان)، اپروچ الکترودیاگنوز به اتروفی FDI (دکتر سعید خسروی)، اپروچ الکترودیاگنوز به رادیکولوپاتی توراسیک (دکتر کامیار اکرمی)، افتراق الکترودیاگنوستیک کودا اکوینا و کونوس مدولاریس (دکتر سهیل ستاری)، اپروچ الکترودیاگنوز به اتروفی تنار (دکتر شهرام اکرمی).

• پنل هوش مصنوعی و نوآوریهای فناورانه در توانبخشی:

• سالن ابوریحان
• رؤسا و گردانندگان پنل: دکتر علی اوشیب نتاج، دکتر پرویز یزدان پناه، دکتر علیرضا مقتدری، دکتر شهریار میر شمس، دکتر افشین کریم زاده، دکتر محمد جواد هادیان فرد.
• موضوعات سخنرانی شامل: ارتزها در انحرافات ستون فقرات (دکتر معصومه باقرزاده)، Mirror therapy in Neurological Disorders (دکتر نازیلا اکبر فهیمی)، نقش و کاربرد هوش مصنوعی در حوزه توانبخشی (دکتر عباس دقاق زاده)، اصول آب درمانی در آرتروز زانو و کمر درد (دکتر معصومه بیات)، Psychosomatic disease in the context of MSK disease (دکتر گیتا صدیقی)، بیورزونانس تراپی (دکتر امیر حسین یزدانی)، The effect of focused extracorporeal shockwave therapy vs deep friction massage in supraspinatus tendinopathy (دکتر سهیل منصور سوهانی).

حجم و تنوع موضوعات پنل‌ها، نشان‌دهنده پوشش گسترده و جامع کنگره در حوزه‌های مختلف طب فیزیکی و توانبخشی است. این گستردگی موضوعات، از توانبخشی بیماری‌های عصبی و عضلانی-اسکلتی گرفته تا توانبخشی اطفال، بیماری‌های متابولیک، درد، طب بازساختی، الکترودیاگنوز و هوش مصنوعی، بیانگر تلاش برای پاسخگویی به نیازها و علایق متنوع جامعه متخصصان این رشته است. ارائه چندین پنل در یک حوزه گسترده (مانند سه پنل برای اختلالات عضلانی-اسکلتی) و سخنرانی‌های تخصصی متعدد در هر پنل، عمق علمی برنامه را نشان می‌دهد. این ساختار تضمین می‌کند که شرکت‌کنندگان، صرف‌نظر از حوزه تمرکز تخصصی خود، بتوانند در جلسات متعدد و مرتبط با علایقشان شرکت کنند.

ج. سخنرانان برجسته و مشارکت‌های علمی

جمعی از اساتید و متخصصان شناخته‌شده کشور در این کنگره به ایراد سخنرانی پرداختند. از جمله این چهره‌های علمی می‌توان به دکتر اخوان حجازی، دکتر الهام لونی، دکتر شاه‌محمدی، دکتر یاری، دکتر احمدی، دکتر سید منصور رایگانی و دکتر رئیس‌السادات اشاره کرد. 

وابستگی سازمانی سخنرانان و رؤسای پنل‌ها به طیف وسیعی از دانشگاه‌های علوم پزشکی و مراکز درمانی در سراسر ایران (از جمله دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، ایران، شهید بهشتی، تبریز، کاشان، ارتش، بقیه‌الله، زنجان، مشهد، گیلان، جهاد دانشگاهی و علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی) ، نشان‌دهنده مشارکت گسترده و ملی در این کنگره است. این حضور فراگیر اساتید و متخصصان از نقاط مختلف کشور، کنگره را به یک نقطه تلاقی مهم برای جامعه علمی طب فیزیکی و توانبخشی ایران تبدیل کرده و به تبادل تجربیات و همکاری‌های علمی در سطح ملی کمک شایانی نموده است. این امر همچنین بیانگر آن است که کنگره تنها به یک موسسه یا شهر خاص محدود نبوده و از ظرفیت‌های علمی سراسر کشور بهره برده است.

ادغام حوزه‌های نوظهور با موضوعات اصلی طب فیزیکی و توانبخشی، از دیگر ویژگی‌های برجسته برنامه علمی این کنگره است. پنل‌های تخصصی مانند “درد و طب رژنراتیو” و “هوش مصنوعی و نوآوریهای فناورانه در توانبخشی” به طور استراتژیک در کنار مباحث سنتی‌تر این رشته قرار گرفته‌اند. این ترکیب، نشان‌دهنده یک برنامه آموزشی پویا و رو به جلو است که شرکت‌کنندگان را نه تنها با بهترین شیوه‌های درمانی رایج، بلکه با جهت‌گیری‌های آینده رشته طب فیزیکی و توانبخشی نیز آشنا می‌سازد. این هم‌نشینی مباحث، بیانگر یک رویکرد متعادل است که ضمن احترام به سنت‌های علمی، نوآوری و پیشرفت را نیز در بر می‌گیرد.

کارگاه‌های عملی و آموزش‌های پیشرفته

الف. نگاهی کلی به برنامه کارگاه‌ها

کارگاه‌های آموزشی، به عنوان یکی از اجزای مهم و کاربردی کنگره، فرصت‌هایی برای آموزش‌های عملی و متمرکز فراهم آوردند. این کارگاه‌ها در سالن‌های شیخ بهایی و علامه طباطبایی برگزار شدند.

ب. جدول ۳: برنامه تفصیلی کارگاه‌های آموزشی

اطلاعات کارگاه‌های برگزار شده در جدول زیر ارائه شده است:

موضوعات کارگاه‌ها مانند تفسیر MRI زانو و شانه، استفاده از مدالیته‌های پیشرفته نظیر دیپ اسیلیشن و کلد پلاسما، تزریقات تحت هدایت سونوگرافی، اصول تیپینگ و کاربردهای هوش مصنوعی، به وضوح بر ارتقای مهارت‌های عملی و معرفی فناوری‌های نوین تمرکز داشته‌اند. این انتخاب‌ها نیاز بالینی متخصصان به کسب و پالایش مهارت‌های عملی را مستقیماً هدف قرار داده‌اند. این کارگاه‌ها صرفاً جلسات تئوریک نبوده‌اند، بلکه با هدف ارائه دانش کاربردی و آشنایی با ابزارهای تشخیصی و درمانی مدرن طراحی شده‌اند و مکمل دانش نظری ارائه‌شده در پنل‌های گفتگو بوده‌اند.

حضور حامیان مالی متعدد برای کارگاه‌ها، از جمله شرکت MDF، شرکت آویژه درمان، شرکت نوآوری پزشکی آرتیمان، شرکت ویستا پرتو طب، شرکت داریان سلامت، مرکز تصویربرداری پزشکی آرینا و گروه شرکت‌های پزشکی روشن، نشان‌دهنده همکاری قابل توجه میان جامعه علمی و حرفه‌ای پزشکی با صنایع و شرکت‌های فعال در حوزه فناوری‌های پزشکی است. این ارتباط دوسویه به شرکت‌ها امکان معرفی فناوری‌های خود را می‌دهد و برای شرکت‌کنندگان نیز فرصت یادگیری تکنیک‌ها و دستگاه‌های جدید را، اغلب با امکان تجربه عملی، فراهم می‌آورد. این مدل همکاری، اگرچه رایج است، اما برجستگی آن در این کنگره نشان از اهمیت آن به عنوان بخشی از فرآیند آموزش مداوم دارد.

موضوعات کارگاه‌ها نشان می‌دهد که مخاطبان اصلی آن‌ها پزشکان متخصص، دستیاران تخصصی (رزیدنت‌ها) و احتمالاً فیزیوتراپیست‌ها بوده‌اند. این امر با گزارش مبنی بر “استقبال گسترده پزشکان، رزیدنت‌ها و دانشجویان” از کارگاه‌ها همخوانی دارد. کارگاه‌هایی در زمینه تفسیر MRI، تزریقات تحت هدایت اولتراسوند و مدالیته‌های درمانی پیشرفته، برای متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی و دستیاران این رشته بسیار مرتبط و مفید هستند. موضوعاتی مانند تیپینگ نیز می‌توانند برای فیزیوتراپیست‌ها جذاب باشند. این رویکرد هدفمند تضمین می‌کند که کارگاه‌ها، آموزش‌های با ارزش و مرتبطی را برای شرکت‌کنندگان فراهم آورند.

نمایشگاه تخصصی همزمان

الف. شرح نمایشگاه

همزمان با برگزاری کنگره، نمایشگاه بزرگی در حوزه طب فیزیکی و توانبخشی برپا گردید. در این نمایشگاه، شرکت‌های تخصصی و هدفمند از سراسر کشور حضور داشته و جدیدترین محصولات و خدمات خود را عرضه کردند. گزارش‌ها حاکی از آن است که این نمایشگاه با استقبال چشمگیر شرکت‌کنندگان مواجه شده و غرفه‌داران نیز از نحوه اجرا، کیفیت مخاطبان و فضای حرفه‌ای حاکم بر آن ابراز رضایت کامل داشته‌اند.

ب. اهداف و تأثیرات

برگزاری این نمایشگاه اهداف متعددی را دنبال می‌کرد، از جمله:

• آشنا ساختن شرکت‌کنندگان با آخرین فناوری‌ها، تجهیزات و محصولات مرتبط با طب فیزیکی و توانبخشی.
• تسهیل ارتباط و شبکه‌سازی میان متخصصان بالینی و نمایندگان صنایع پزشکی.
• کمک به پایداری مالی کنگره از طریق درآمدهای حاصل از حضور غرفه‌داران.

نمایشگاه “بزرگ” با حضور “شرکت‌های تخصصی”صرفاً یک بخش جانبی نبوده، بلکه یکی از ویژگی‌های مهم و جذاب کنگره به شمار می‌رفته است. رضایت بالای غرفه‌داران از “نحوه اجرا، مخاطبین و فضای حرفه‌ای” نشان می‌دهد که این نمایشگاه بخش موفق و جدایی‌ناپذیری از رویداد بوده است. این امر بیانگر آن است که شرکت‌کنندگان برای فرصت تعامل با صنعت و مشاهده فناوری‌های نوین ارزش قائل هستند و نمایشگاه یکی از عوامل اصلی جذب مخاطب برای کنگره بوده است.

به نظر می‌رسد یک ارتباط مثبت میان کیفیت سازماندهی کنگره (توسط مرکز مهناد) و موفقیت نمایشگاه وجود داشته است. منابعی که از سازماندهی مطلوب کنگره توسط مهناد تمجید کرده‌اند، همزمان از رضایت بالای غرفه‌داران نیز خبر داده‌اند. می‌توان نتیجه گرفت که یک کنگره با سازماندهی مناسب و حضور چشمگیر متخصصان مرتبط (همان “مخاطبین” مورد اشاره)، محیطی ارزشمند برای غرفه‌داران ایجاد می‌کند. این تجربه مثبت برای غرفه‌داران نیز به نوبه خود می‌تواند منجر به تداوم حمایت صنایع از کنگره‌های آتی شود.

امتیاز بازآموزی (CME)

الف. تخصیص امتیاز بازآموزی

بیست و هشتمین کنگره سالیانه طب فیزیکی، توانبخشی و الکترودیاگنوز ایران، برای طیف وسیعی از تخصص‌های پزشکی و رشته‌های مرتبط، دارای امتیاز بازآموزی (Continuing Medical Education – CME) بوده است.5

ب. جدول ۴: جزئیات امتیاز بازآموزی 5

اهمیت برای توسعه حرفه‌ای

تخصیص امتیاز بازآموزی به این کنگره، مؤید ارزش آموزشی آن و نقش مهم آن در فرآیند توسعه حرفه‌ای مستمر پزشکان و سایر متخصصان حوزه سلامت در ایران است.

اعطای امتیاز بازآموزی نه تنها به متخصصان اصلی طب فیزیکی و توانبخشی، بلکه به طیف وسیعی از رشته‌های مرتبط مانند فیزیوتراپی، کاردرمانی، ارتوپدی، نورولوژی، پزشکی ورزشی و غیره، نشان‌دهنده ارتباط میان‌رشته‌ای محتوای کنگره و به رسمیت شناختن ارزش آموزشی آن توسط نهادهای اعتباربخش برای گروه گسترده‌ای از متخصصان حوزه سلامت درگیر در امر توانبخشی است. این امر، یادگیری میان‌رشته‌ای را تشویق می‌کند.

سیستم رتبه‌بندی (اول، دوم، سوم) برای تخصیص امتیاز بازآموزی، به احتمال زیاد منعکس‌کننده میزان ارتباط مستقیم محتوای کنگره با رشته‌های مختلف است. متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی، پزشکی ورزشی و فیزیوتراپیست‌ها (در مقاطع دکترا و دکترای حرفه‌ای) بالاترین سطح امتیاز (۱۵ امتیاز، رتبه اول) را دریافت کرده‌اند. تخصص‌هایی مانند ارتوپدی، نورولوژی و روماتولوژی در رتبه دوم (۱۰.۵ امتیاز) و گفتاردرمانی در رتبه سوم (۷.۵ امتیاز) قرار گرفته‌اند. این سیستم طبقه‌بندی، یک رویه متداول است و نشان می‌دهد که اگرچه کنگره برای طیف وسیعی از متخصصان جذابیت دارد، اما محتوای اصلی آن بیشترین همسویی را با مخاطبان هدف اولیه (یعنی متخصصان طب فیزیکی و رشته‌های بسیار نزدیک به آن) داشته و برای سایر تخصص‌ها نیز ارزش آموزشی قابل توجهی (هرچند با درجه کمتر) قائل شده است.

نکات برجسته، دستاوردها و ملاحظات پایانی

الف. گزارش موفقیت کنگره

بیست و هشتمین کنگره سالیانه انجمن طب فیزیکی، توانبخشی و الکترودیاگنوز ایران به عنوان “یکی از موفق‌ترین و به‌یادماندنی‌ترین رویدادهای علمی سال” توصیف شده است. این موفقیت مرهون “برگزاری علمی منسجم، کارگاه‌های کاربردی، نمایشگاهی تخصصی و مدیریت اجرایی منظم” آن بوده است.

ب. نقش مرکز همایش‌های مهناد در موفقیت کنگره

حرفه‌ای‌گری و تجربه مرکز همایش‌های مهناد به عنوان دبیرخانه اجرایی، عامل کلیدی در کیفیت بالای برگزاری این رویداد علمی عنوان شده است.

ج. مراسم اختتامیه

کنگره با برگزاری یک مراسم اختتامیه به‌یادماندنی، شامل اجرای موسیقی سنتی و کنسرت محمد معتمدی، اهدای جوایز و تقدیر از سخنرانان و شرکت‌کنندگان برتر، به کار خود پایان داد. این جزئیات، علاوه بر جنبه علمی، بعدی فرهنگی و جشن‌گونه نیز به کنگره بخشیده است. چنین رویکردی که فراتر از تبادلات صرفاً آکادمیک، به ایجاد یک تجربه کلی و جامع برای شرکت‌کنندگان اهمیت می‌دهد، در ایجاد حس اجتماعی و خاطره‌انگیز شدن کنگره مؤثر بوده و به توصیف آن به عنوان یک رویداد “به‌یادماندنی” کمک کرده است.

ه. پیامدها و چشم‌اندازهای آتی

موفقیت این کنگره و محورهای مورد تأکید آن می‌تواند پیامدهای مهمی برای آینده طب فیزیکی و توانبخشی در ایران داشته باشد:

• تمرکز قوی بر هوش مصنوعی، نشان‌دهنده حرکت جامعه طب فیزیکی ایران به سمت پذیرش و ادغام بیشتر فناوری‌های نوین در ارائه خدمات بالینی و پژوهش است.
• سازماندهی موفق این رویداد می‌تواند به عنوان الگویی برای برگزاری کنگره‌های پزشکی آتی در کشور مطرح شود. گزارش‌های مثبت مبنی بر “موفق‌ترین و به‌یادماندنی‌ترین” و دستیابی به “سطح استاندارد و بین‌المللی”، نشان می‌دهد که ترکیب محتوای علمی قوی، آموزش‌های عملی، مشارکت صنعت و مدیریت حرفه‌ای که در این کنگره محقق شد، می‌تواند به عنوان یک الگو یا معیار برای سایر انجمن‌های پزشکی در ایران که قصد برگزاری رویدادهای علمی ملی یا بین‌المللی خود را دارند، عمل کند. نقش برجسته مهناد در این موفقیت، ایده قابلیت تکرار این موفقیت از طریق همکاری با شرکای حرفه‌ای را تقویت می‌کند.
• تأکید بر همکاری‌های میان‌رشته‌ای و ارائه امتیاز بازآموزی گسترده، بیانگر یک رویکرد جامع‌نگر به پیشرفت این حوزه تخصصی است.

در مجموع، انجمن طب فیزیکی، توانبخشی و الکترودیاگنوز ایران مفتخر است که بیست و هشتمین کنگره سالیانه خود را با موفقیت و دستاوردهای چشمگیر به پایان رساند. این کنگره، با ارائه یک برنامه علمی غنی و متنوع، کارگاه‌های آموزشی کاربردی، نمایشگاه تخصصی پویا و مدیریت اجرایی کارآمد، نه تنها به عنوان یک رویداد علمی برجسته و تأثیرگذار در جامعه پزشکی ایران مطرح گردید، بلکه جایگاه انجمن را در پیشبرد دانش و تخصص در این حوزه بیش از پیش تثبیت نمود. این کنگره فرصتی بی‌نظیر برای به‌روزرسانی دانش و مهارت‌های متخصصان فراهم آورد و با تمرکز بر روندهای نوین مانند هوش مصنوعی، گامی مهم در جهت همسوسازی طب فیزیکی و توانبخشی ایران با پیشرفت‌های جهانی برداشت و بر تعهد انجمن به نوآوری و تعالی در این رشته صحه گذاشت.